نوجوانی از حساس ترین و مهمترین دوره های زندگی هر فرد بشمار می آید. این برهه ی حساس می تواند بر آینده ی فرزند شما و حالات روانی و رفتاری او تاثیر بگذارد. بنابراین حل مشکلات دوران نوجوانی و توجه به آنها، اهمیت زیادی دارد. در این مطلب به شایعترین مشکلات نوجوانان و راه حل های آنها اشاره شده است.
مشکلات رایج نوجوانان که امروزه با آن روبرو هستند شامل موارد زیر است:
- مشکل عزت نفس و نگرانی از ظاهر بدن
- استرس
- داشتن دوستان نامناسب
- افسردگی
- اعتیاد به فضای مجازی
- نوشیدن الکل و سیگار کشیدن
- برقراری روابط ناسالم و دیدن فیلم های غیراخلاقی
- پرخاشگری و عصبانیت های بی دلیل
- رفتارهای تحقیرآمیز
- فشار و رقابت همسالان
نکات کلیدی
- نگرانی نوجوانان از مسائلی مانند استرس، تکالیف مدرسه و تصویر بدنی طبیعی است.
- بسیاری از مسائل و نگرانی های نوجوانان با گذشت زمان برطرف می شوند و نیازی به مراجعه به پزشک ندارند.
- گاهی اوقات نگرانی ها از بین نمی روند، بدتر می شوند یا در زندگی روزمره تداخل ایجاد می کنند. در این زمان ممکن است فرزند شما به کمک حرفه ای نیاز داشته باشد.
بزرگترین نگرانی نوجوانان چیست؟
سال های نوجوانی زمان رشد و تغییرات سریع جسمی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی است. این تغییرات برای برخی از نوجوانان، می تواند ترسناک باشد در حالی برخی دیگر با تمام قدرت آنها را پشت سر می گذارند.
نوجوانان باید در مورد موضوعاتی مثل مدرسه، تحصیل، مشاغل و کار زودتر تصمیم بگیرند. در حقیقت بسیاری از نوجوانان احساس می کنند که نمراتی که در دبیرستان کسب می کنند، کل آینده شان را تحت تاثیر قرار می دهد و همین امر فشار زیادی بر آنها وارد می نماید.
نوجوانانی که علاوه بر موارد فوق، با مسائلی مانند تغییرات وضع اقتصادی، امنیت شغلی، تغییرات آب و هوایی و سلامت روانی مواجه می شوند، با نگرانی ها و فشار بیشتری مواجه می گردند.
مقابله با استرس، سلامت روان، نگرانی از شکل و فرم بدن، مشکلات مدرسه یا درس خواندن برخی از مسائلی ست که نوجوانان نگران آن می باشند.
داشتن نگرانی و ترس برای نوجوانان طبیعی است و همگی آنها نیاز به مراجعه به پزشک ندارند اما در برخی موارد لازم است که با پزشک یا متخصص مشورت شود.
چه زمانی باید نگران نوجوانان بود؟
اگرچه دوران نوجوانی با فراز و نشیب های زیادی همراه است اما این مشکلات در برخی از موارد، می توانند نگران کننده باشند.
علائم اضطراب
اگر نگرانی ها از بین نمی روند، بدتر می شوند یا در زندگی روزمره فرزندتان تداخل ایجاد کرده است، احتمالا فرزند شما با اضطراب دست و پنجه نرم می کند.
در موارد زیر، فرزند شما برای رفع اضطراب به کمک نیاز دارد:
- اگر نگرانی ها از بین نمی روند: در این مورد نوجوان در اغلب اوقات اضطراب دارد و به طور کلی بدون دلیل مشخص نگران بسیاری از مسائل است یا نمی تواند آرامش داشته باشد.
- اگر نگرانی ها با گذشت زمان بدتر می شوند: در این شرایط فرزند شما از موقعیت ها یا افراد دوری می کند، در برخی شرایط احساس وحشت می کند، افکار منفی غیر قابل کنترلی دارد یا علائم جسمی مانند افزایش تعریق، ضربان قلب سریع، سردرد، گرفتگی معده، حالت تهوع، تنفس سریع یا اسهال را تجربه می کند.
- اگر نگرانی ها زندگی روزمره فرزندتان را مختل کرده است: در این زمان فرزند شما به دلیل ترس و اضطراب قادر به انجام کارهایی که قبلاً انجام می داد، نیست. علاوه بر این، واکنش های نوجوان، او را از لذت بردن از کارهای روزمره باز می دارد.
اعتیاد به اینترنت و موبایل: عوارض و روشهای ساده درمان
علائم افسردگی
اکثر نوجوانان فراز و نشیب هایی را پشت سر میگذارند و این طبیعی است. اما اگر فرزند شما بیش از حد معمول احساس عصبانیت، گناه، غم و اندوه یا عصبی شدن میکند، احتمالا از افسردگی رنج میبرد.
اگر فرزند شما در بیشتر اوقات (یا بیشتر از دو هفته) رفتارهای زیر را داشته باشد، احتمالا نیاز به کمک دارد:
- احساس ناامیدی و تسلیم می کند
- در خوابیدن مشکلات جدی و دائمی دارد
- رفتارهای عجیبی از خود نشان می دهد. به عنوان مثال با مشکلات خاصی مواجه می شود، در انجام تکالیف مدرسه مشکل دارد، خود را منزوی می کند یا دعوا می کند
افسردگی احتمالاً به خودی خود برطرف نمی شود اما قابل درمان است. توجه داشته باشید که نوجوانان می توانند مهارت های مقابله با مشکلات را یاد بگیرند. بنابراین کمک گرفتن از متخصصان ایده خوبی است. شما و فرزندتان می توانید با پزشک عمومی خود صحبت کنید تا شما را به یک متخصص مناسب ارجاع دهد.
چگونه به رفع مسائل و نگرانی های نوجوانان کمک کنیم؟
شما می توانید با اطمینان از اینکه فرزندتان احساس دوست داشتن، امنیت و اعتماد می کند، به حل مشکلات او کمک کنید. در اینجا چند ایده و راهکار برای شما آورده ایم:
- به فرزند خود نشان دهید که سعی می کنید احساسات او را درک کنید. یک راه خوب برای اینکار، صحبت در مورد افکار و احساسات تان است. به عنوان مثال می توانید بگویید: “من اخیرا متوجه شدم که چیزی ذهنت را درگیر کرده است. اگر بتوانم به تو کمک کنم خوشحال می شوم”.
- با فرزند خود در ارتباط باشید. این می تواند به نوجوان شما کمک کند تا در مواجهه با چالش های دوران نوجوانی احساس امنیت و آرامش کند. یکی از راه های انجام این کار این است که تا جایی که می توانید وعده های غذایی را در کنار هم بخورید. این جمع شدن های خانوادگی علاوه بر ایجاد صمیمیت، به شما کمک می کند تا از آنچه در زندگی فرزندتان اتفاق می افتد مطلع شوید.
- نشان دهید که به فرزندتان اعتماد و اطمینان دارید. این می تواند به او کمک کند تا نگرانی های خود را مدیریت کند. شما می توانید فرزندتان را بخاطر تسلیم نشدن در شرایط استرس زا تحسین کنید و از این طریق اعتماد خود را به او نشان دهید.
- عشق و علاقه ی خود را به فرزندتان نشان دهید. این به فرزند شما می فهماند که از او مراقبت می کنید و به او کمک می کند تا احساس امنیت و آرامش کند. می توانید یک آغوش گرم، یک لبخند، دست گذاشتن روی شانه، لمس آرام بازو یا هر چیز دیگری که فرزند شما با آن راحت است را امتحان کنید.
- سعی کنید برچسب هایی مانند “عصبی” یا مضطرب” را به فرزندتان نزنید. بهتر است از فرزند خود حمایت کنید و اقدامات مثبتی را که برای غلبه بر نگرانی های خود انجام می دهد تحسین کنید.
- سعی کنید با مدیریت نگرانی و استرس خود به روش های مثبت، الگوی خوبی برای فرزندتان باشید. انجام برخی ورزش ها، استراحت کافی و صحبت کردن با اعضای خانواده یا یک دوست، می تواند به رفع استرس شما کمک کند. اقداماتی که شما در مواقع سخت انجام می دهید و می گویید، می تواند تفکر و رفتار فرزندتان را تحت تاثیر قرار دهد.
اگر فرزندتان برای اولین بار است که چیزی را امتحان می کند، از او حمایت کنید و تلاش هایش را تحسین کنید.
بهترین روش رفتار با نوجوان پسر (راهنمای کامل والدین)
تمرینات و فعالیت هایی که به حل مسائل نوجوانان کمک می کنند کدامند؟
مدیریت افکار نگران کننده یک مهارت مهم در زندگی است. در اینجا برخی از فعالیت ها و تمریناتی آورده شده است که نوجوان می تواند در حال حاضر و آینده از آنها استفاده کند.
مدیریت افکار نگران کننده
این فعالیت به نوجوان شما کمک می کند تا متوجه افکار نگران کننده خود شود و مانع از آنها شود. اما به خاطر داشته باشید که نگرانی و استرس طبیعی است و به انسان کمک می کند تا انگیزه داشته باشد. سعی کنید در زمان کمک به فرزندتان برای مدیریت تفکرات خود، حامی، عاقل و خونگرم باشید:
- اگر یک رویداد خاص برای فرزند شما بسیار نگران کننده است، ابتدا از او بخواهید که نظرات خود را درباره این رویداد بگوید یا بنویسد. به عنوان مثال “من در امتحان ریاضی شکست می خورم” یا “من در ریاضیات ضعیف هستم”.
- با هم در مورد طبیعی بودن این افکار صحبت کنید. فرزندتان را آگاه کنید که داشتن چنین افکاری خیلی خوب یا مفید نیست و اگر نوجوان شما بیش از حد روی آنها تمرکز کند، موجب بدتر شدن اوضاع می شود.
- افکار منفی را بپذیرید، اما اجازه ندهید که مانع فرزند شما برای انجام کارها شوند. به عنوان مثال از فرزندتان بخواهید که جملات آرامش بخشی مثل “من در حال حاضر به این افکار توجه نمی کنم. آنها نمی توانند من را متوقف کنند. من برای امتحان آمادگی زیادی دارم و می توانم بهترین عملکرد خود را نشان دهم” را با خود تکرار کند.
تسلط بر نکات فوق، نیاز به تمرین دارد. شما می توانید فرزند خود را برای مقابله با افکار منفی تحسین و تشویق کنید تا افکار نگران کننده خود را مدیریت کند و کارهای مورد نیاز را ادامه دهد.
مثبت اندیشی
داشتن افکار منفی زیاد و مکرر، می تواند منجر به نگرانی و استرس شود. قدردانی، تحسین و تمرینات مثبت اندیشی می تواند باعث شود نوجوان شما عادت کند که زمان بیشتری را صرف تفکرات مثبت کند.
فرزند شما می تواند سه مورد از چیزهایی که او را در طول روز خوشحال کرده است یادداشت کند. این موارد ممکن است چیزهای کوچکی مثل شنیدن صدای یک پرنده از بیرون، لذت بردن از یک روز آفتابی یا گذراندن وقت با شخص مورد علاقه اش باشد. به فرزند خود کمک کنید تا این چیزهای کوچک را ببیند و شادی و رفاه خود را افزایش دهد.
حتما بخوانید: 15 استراتژی موثر برای تربیت بهتر فرزند نوجوان
خود مراقبتی به ویژه برای حفظ سلامت جسمی و روحی بسیار مهم است. این به شما کمک می کند تا به فرزندان تان آنچه را که برای رشد و شکوفایی به آن نیاز دارند، بدهید.
برای حل مشکلات و نگرانی های نوجوانان به کجا مراجعه کنیم؟
فرزند شما ممکن است برای حل مشکلات خود، به کمک یک متخصص نیاز داشته باشد.
شما می توانید از فرزندتان بخواهید که به پزشک عمومی مراجعه کند تا او را به یک متخصص مناسب ارجاع دهد. فرزند شما همچنین می تواند در مورد نگرانی های خود با مشاور مدرسه صحبت کند. مشاوران مدرسه در زمینه بهداشت روانی نوجوانان و دانش آموزان، آموزش های تخصصی دیده اند.