مقطع ابتدایی به دلیل آنکه دروازه‌ی ورود هر انسان به فضای آموزش و تحصیل است، مهم ترین مقطع تحصیلی به شمار می رود روش های روش های تدریس ابتدایی نیز از این نظر بسیار حائز اهمیت است زیرا نحوه ی مواجه ی دانش آموزان را با امر تحصیل و فضای آموزشی رقم میزند.روش های تدریس ابتدایی طی دهه های گذشته تغییراتی چشمگیر و تحول ساز داشته است و دیگر یک فرایند یک سویه (از معلم به دانش آموز) نیست که در آن آموزگار متکلم وحده و دانش آموز تنها مستمع باشد، بلکه دانش آموزان باید خود در این پروسه ی یادگیری درگیر شوند.
روش تدریس نمایشی
تفکر انتزاعی در سنین ابتدایی هنوز به کمال خود نرسیده است. غالب دانش آموزان در این سنین قادر نیستند تنها با خواندن یا شنیدن مطالب، مفهوم آن را به تمامی درک کنند.
دیدن مراحل ایجاد یک پدیده، نقش بسزایی در یادگیری دانش آموزان خصوصا در مقطع ابتدایی دارد؛ به همین دلیل روش تدریس نمایشی در ابتدایی یکی از رایج ترین روشهاست که البته کتب درسی نیز تا حد زیادی بر مبنای آن طراحی شده است.
چنانکه آموزگاران گرامی ملاحظه کرده اند، کتب درسی حاوی تصاویری است که اصلی ترین مباحث و مطالب را به صورت دیداری انتقال میدهد. البته اتکا به همین روش کافی نیست و باید از انواع تصاویر (عکس، فیلم، ماکت اشیاء و …) برای به نمایش درآوردن مطالب استفاده کرد.
در روش تدریس نمایشی در ابتدایی از توضیحات شفاهی موازی با نمایش و به صورت گام به گام استفاده میشود تا مطالب به خوبی در ذهن بیننده جا بیفتد.
روش تدریس اکتشافی
در روش تدریس اکتشافی در ابتدایی که یکی از جذاب ترین انواع روش های تدریس ابتدایی است، دانش آموز باید خود به کشف پاسخ مسائل بپردازد؛ البته او راهنمایی هایی از سوی آموزگار خود دریافت میکند که میزان آنها بستگی به دشواری مسئله و مهارت و توانایی دانش آموز دارد.
پروسه‌ی کشف، مبتنی بر تدریسی است که در کلاس انجام میشود و سپس دانش آموز، مأمور اکتشاف برخی موارد و مسائل میگردد که آموزش را عمیق و تکمیل میکند.
آموزگار بنابر شناختی که از دانش آموز دارد و تشخیصی که بر مبنای دشواری درس و دیگر موارد مرتبط میدهد، میتواند راه اکتشاف را در اختیار دانش آموز قرار دهد و تنها پاسخ را از او بخواهد؛ میتواند فقط برخی اصول برای کشف پاسخ را به دانش آموز انتقال دهد؛ یا میتواند هیچ یک از این موارد را نگوید.
روش تدریس فعال در ابتدایی
به طورکلی، روش تدریس فعال در ابتدایی برای رشد تفکر انتقادی است که به یادگیری مؤثر، عمیق و ماندگار می انجامد. در روش تدریس فعال، بخشی مهم از بار تدریس و یادگیری بر دوش دانش آموز میافتد و او با همراه شدن با آموزگار در مسیر تدریس، گام به گام مطالب را دریافت، تجزیه و تحلیل و بعضا نقد میکند.
از سوی دیگر فعال بودن و کمک او به آموزگار، در کنار لذت بخش کردن پروسه ی یادگیری، اعتمادبه نفس و مسئولیت پذیری او را بالا میبرد. در این فرایند، دانش آموز علاوه بر دریافت مطالب با حواس شنیداری و دیداری، از عقل خود نیز بهره میگیرد.
ارتباط و تعاملی که میان آموزگار با شاگردان و خود شاگردان با یکدیگر برقرار میشود، کلاس درس را تبدیل به محیطی پویا و پر انرژی میکند که یادگیری فعال در آن اتفاق میافتد.
در انواع روش های تدریس ابتدایی فعال، به رهگیری از قوه تعقل و تحلیل، هم کمک میشود و هم دانش آموزان توانایی حل مسائل را در خود تقویت کنند و هم خلاقیت آنان به نحوی چشمگیر، افزایش می‌یابد.
روش آموزش کاوشگری
یکی از کارآمدترین انواع روش های تدریس ابتدایی به ویژه در زمینه‌ی علوم تجربی، کاوشگری است. نخستین پایه گذار روش کاوشگری در آموزش، ریچارد ساچمن بود.
روش آموزش مشارکتی
این روش نیز به موازات سایر روش های تدریس ابتدایی به کار گرفته میشود. در روش مشارکتی از انواع روش های تدریس ابتدایی تکیه و تمرکز بیشتر بر مشارکت دانش آموزان ترجیحا به صورت گروهی است.
برای مطالعه بیشتر: مهارت چیست
10 روش برای آموزش بهتر و موثر:
1- دانش‌آموزان خود را بیشتر بشناسید.
2- زمانی كه معلم یك محیط امن برای فراگیران فراهم نماید فراگیران قادر به انجام ریسك هستند.
3- مدرسان بزرگ هم اشتیاق و هم هدف‌داری را به دانش‌آموزان انتقال می‌دهند.
4- زمانی كه معلم مشخص كند دانش‌آموزان چه چیزهایی را بایستی یاد بگیرند آنها بهتر فرا می‌گیرند.
5- مطالب را واضح و روشن بیان نمایید، اگر چه نمی‌توانید آنها را ساده كنید.
6- بدون فدا كردن اعتماد پذیری، آسیب‌پذیری را تمرین كنید.
7- از اعماق وجودتان آموزش دهید.
8- نكات مهم را تكرار كنید.
9- شما خودتان اطلاعات را ارائه نمی‌دهید.
10- معلمان خوب، سئوالات خوب می‌پرسند. منبع : وبلاگ مهارت های مشاوره ای برای همه
توصیه هایی برای داشتن بهترین آموزش:
- برای رفتن به کلاس تاخیر نداشته باشید و از تز نادرست «نظم ما در بی نظمی ماست » جدا پرهیز کنید; یعنی درس را بموقع آغاز نمایید و بموقع نیز تمام کنید; زیرا بی نظمی استاد، شاگردان را نیز بی نظم می کند.
- بین دو جلسه تدریس حد اقل 10 دقیقه استراحت کنید; این استراحت تاثیر بسزایی در تدریس های بعدی شما خواهد داشت. از استاد کهنسالی پرسیدند: «شما با این سن و سال زیاد، چگونه این همه تدریس می کنید؟» پاسخ داد: «من در برابر یک ساعت تدریس، یک ساعت نیز استراحت می کنم»
- هنگامی که خودتان در اواخر درس اعلام می کنید وقت درس تمام شده است، دیگر آن را ادامه ندهید، مگر آن که ادامه درس با مشورت خود شاگردان و بدون رودرواسی آنان انجام گیرد.
- درس خود را با توجه به زمان پیش بینی شده و تعداد جلسات تدریس و روزهای تعطیل زمان بندی کنید تا از نظر زمانی در پایان دوره یا ترم و یا سال با مشکلی روبرو نشوید. این کار نوعی «برنامه ریزی آموزشی » است.
موارد مهم درارزشیابی مقطع ابتدایی
1- ارزشیابی پیشرفت دانش آموز بخش جدایی ناپذیر مسئله بهسازی برنامه درسی مدارس ابتدایی است .
2- وظیفه ارزشیابی انتخاب یا حذف فعالیتها نیست بلکه تعیین نوع تجارب آموزشی است که نیازهای کودکان را تا مین خواهد کرد .
3- ارزشیابی شامل گرد آوری اطلاعات شواهد جامع در باره توانایی ها ،موقعیت وپایگاه کودکان ومسائل آنان با وسائل وابزارها
4- یک برنامه ارزشیابی مناسب از پیشرفت دانش آموز باید الف) ارتباط نزدیکی با هدفهای پذیرفته شده ومصوب داشته باشد .ب ) جامع وناظر بر همه جنبه های آموزشی ورشد کودک باشد .ج )مداوم ومستمر باشد .د) به صورت همکاری ومشارکت معلمان ،والدین ،وخود کودک باشد .ه )نتایج ارزشیابی برای اصلاح وبهسازی مداوم ومستمر برنامه درسی مورد استفاده قرار گیرد .
5- عوامل اصلی رشد وتوسعه کودک که باید ارزشیابی شوند شامل :
- توانایی های دهنی وعلمی کودک ،
- پیشرفت در حوزه های متعدد برنامه درسی ،
- جسازگاری فردی اجتماعی ،
- وضعیت وموقعیت جسمانی کودک ،
- توسعه نگرشها ،
- توسعه مهارتهای انجام دادن کارهای مدرسه ،
- توسعه ابراز- وجود آفرینشی ، ط)توسعه تفکر انتقادی ،
- سرانجام پیشینه (پس زمینه )خانه واجتماع محلی کودکان است .
6- گزارشهای تشخیصی واقعی به اولیای کودکان درباره پیشرفت کودک درمدرسه پایه واساسی برای برقراری تفاهم متقابل ،ورفتارهای خوب وپسندیده ،همکاری بین معلمان ووالدین است که امکان بهسازی محیط آموزشی وبرنامه درسی کودک را فراهم میآورد .
سخن پایانی
شما در این مقاله با انواع روش های تدریس ابتدایی آشنا شدید.همچنین از روش های آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید |آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
این مقاله را با دوستان خود به اشتراک بگذارید:
| https://u.to/dLgOHA | https://tinyurl.com/xre7r8vn |
| https://zi0.ir/Wznug | https://cutt.ly/XA4pG4q |
| https://is.gd/LXJ6Jj | https://b2n.ir/u51570 |
